CHP İzmir Milletvekili Nalbantoğlu: “Elektrik kaynaklı yangınlar arttı, Türkiye her yaz felakete sürükleniyor”

CHP İzmir Milletvekili ve TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi Rıfat Nalbantoğlu, Türkiye genelindeki orman yangınlarının giderek artan bir şekilde elektrik hatlarından kaynaklandığını belirterek konuyu Meclis gündemine taşıdı.

Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) verilerine göre, 2010 yılında elektrik kaynaklı orman yangınlarının oranı yüzde 5 iken bu oran 2025 itibarıyla yüzde 25’e çıktı.

“Gediz Elektrik sorumluluktan kaçıyor”

Haziran ve temmuz aylarında İzmir’in Seferihisar, Çeşme, Ödemiş ve birçok bölgesinde yaşanan orman yangınlarının büyük çoğunluğunun elektrik hatlarından kaynaklandığını İzmir Valisi Süleyman Elban açıkça ifade etmesine rağmen, dağıtım şirketi Gediz Elektrik’in “Somut bulgu yok” diyerek sorumluluğu reddettiğini belirten Nalbantoğlu, “Somut bulgu olması için ormanların tamamının yanması mı gerek?” diyerek tepki gösterdi.

Özelleştirilen dağıtım sisteminde bakım zafiyeti

Elektrik dağıtım hizmetlerinin özelleştirilmesiyle birlikte bakım, onarım ve altyapı yenilemelerinde ciddi zafiyetler oluştuğuna dikkat çeken Nalbantoğlu, “Gerekli önlemler alınmazsa bu felaketler artarak devam edecek” uyarısında bulundu. Denetim eksikliği ve caydırıcı tedbirlerin yetersizliği nedeniyle yangın risklerinin büyüdüğünü vurguladı.

Meclis’e araştırma önergesi

Araştırma önergesinde AK Parti iktidarının özelleştirme politikaları eleştirildi. Nalbantoğlu, 2002 yılında elektrik üretiminin yüzde 60’ını karşılayan EÜAŞ’ın payının 2024 sonunda yüzde 14,42’ye düştüğünü hatırlatarak, bu sürecin altyapı yetersizliklerine, bakım eksikliklerine ve yangın felaketlerine zemin hazırladığını belirtti.

“İnsan kaynaklı” yerine “şirket kaynaklı” yangınlar mı?

Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre yangınların yüzde 84’ü insan kaynaklı. Ancak son 4-5 yılda artan elektrik kaynaklı yangınlar, enerji şirketlerinin ihmallerini gündeme getiriyor.

2023 yılında Diyarbakır’ın Çınar ve Mardin’in Mazıdağı ilçeleri arasında çıkan, 15 kişinin yaşamını yitirdiği büyük yangının da elektrik kaynaklı olduğu, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı raporlarıyla tespit edildi.

EMO raporu: “İhmal net, önlem sıfır”

EMO Diyarbakır Şubesi'nin yangın bölgesine ilişkin teknik raporunda, elektrik iletim hatlarının geçtiği güzergahlarda ne süs betonu döküldüğü ne de otların biçildiği, OG sigortalarının eksik olduğu belirtildi. Liflenen hatların yangına zemin hazırladığı vurgulandı.

İzmir’de 14 bin futbol sahası kadar alan yandı

Haziran ayı sonunda İzmir’de art arda çıkan yangınlar sonrası yaklaşık 14 bin futbol sahası büyüklüğünde alan küle döndü. İzmir Valisi Elban, “Yangınların elektrik hatlarından çıktığı tahmin ediliyor” açıklamasında bulunurken, yangın anlarına dair video kayıtları da bu durumu doğruladı.

“Meclis derhal devreye girmeli”

Nalbantoğlu’nun Meclis’e sunduğu araştırma önergesinde şu talepler yer aldı:

Elektrik nakil hatlarının yenilenmesi,

Yangına karşı tampon bölgelerin oluşturulması,

Dağıtım şirketlerine bakım-onarım zorunluluğu getirilmesi,

Enerji şirketlerinin etkin şekilde denetlenmesi,

Yangınlardan kaynaklanan can ve mal kayıplarının kamu zararı olarak değerlendirilmesi.

“Geleceğimiz yanıyor”

CHP’li Nalbantoğlu, Ege ve Akdeniz bölgelerinde yaşanan büyük yangınların sadece doğayı değil, havayı, su kaynaklarını ve insanların yaşam alanlarını da yok ettiğini belirterek, “Geleceğimiz göz göre göre yanıyor. Meclis acilen inisiyatif almalı” çağrısı yaptı.