Röportaj: Erdal Divriklioğlu
Bergama'da Millet Bahçesi projesi kapsamında yıkılan 14 Eylül Stadyumu dükkanlarındaki eski kiracı ve önceki dönem CHP Belediye Meclis Üyesi İbrahim Turan, yaşanan süreci www.izmiryasam.net'e anlattı. Turhan, önceki dönem Belediye Başkanı Hakan Koştu'nun seçim döneminde "Ben esnaf çocuğuyum, hiçbir esnaf arkadaşımızı mağdur etmeyeceğim" sözüne rağmen, 86 esnafın büyük çoğunluğunun işini kaybettiğini belirtti.
İşte İbrahim Turan’ın www.izmiryasam.net’e verdiği röportajdan çarpıcı açıklamalar ve iddialarından öne çıkanlar.
Önceki dönem CHP Bergama Belediye Meclisi Üyesi olarak, Millet Bahçesi yapılmak amacıyla yıkılan belediye mülkü olan 14 Eylül Stadyumu dükkanlarında kiracı 86 esnaftan birisiydiniz. Dünden bugüne orada olan esnaflardan biri olarak nasıl bir süreç yaşadınız?
İbrahim Turan: "31 Mart 2019 Yerel Seçimleri döneminde CHP Bergama Belediye Başkan Adayı İdris Yavuzyılmaz'ın da AK Parti Bergama Belediye Başkan Adayı Hakan Koştu'nun da seçim vaatleri arasında 14 Eylül Stadyumu'nun artık şehrin merkezinde kaldığını, dışarı taşınması gerektiğini söylüyorlardı. Cumhuriyet Halk Partisi olarak burası için aynı zamanda bir 'Demokrasi Meydanı' projemiz vardı. Seçim döneminde seçmenler vaatlere bakıyor, hangi belediye başkan adayı şehre ne yapacak, Bergama ile ilgili ne gibi projeleri var bunları değerlendiriyor. O dönemde tüm belediye başkan adaylarının aslında ortak düşüncesiydi bu alanda bir şeyler yapabilmek çünkü gerçekten de 14 Eylül Stadyumu şehrin içinde kalmış durumdaydı. Şehir büyüdüğü için dışarı taşınması gerekiyordu.
31 Mart 2019 Yerel Seçimleri döneminde AK Parti Bergama Belediye Başkan Adayı Hakan Koştu, esnafa bir söz verdi: 'Ben sizi mağdur etmeyeceğim. Buraya yeni yapılacak projede hepinize birer dükkan vereceğim, çevre düzenlemesi aşamasında bunu yapacağım'dedi. Cumhuriyet Halk Partisi olarak da Bergama Belediye Başkan Adayımız İdris Yavuzyılmaz'ın da vaadi buydu çünkü o dükkanlar yola terk olarak gözüken alanlardaydı, tapulu alanın içine dahil değildi. Biz de Cumhuriyet Halk Partisi olarak oradaki esnaf arkadaşlarımıza bu sözü vermiştik.
Yerel seçim sonrasında Bergama Belediye Başkanı Hakan Koştu seçilerek görevine başladı.
Fakat ne olduysa yerel seçimlerden sonra Kuzey Ege Otoyolu'nun açılışında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Bergama'yı ziyaretinde, AK Parti Bergama Belediye Başkanı Hakan Koştu ve kurmayları 'Ne isteyelim Cumhurbaşkanı'ndan, Bergama'ya ne yapalım?' dediklerinde Bergama için Millet Bahçesi talebinde bulundular. Bu talep Cumhurbaşkanı tarafından kabul gördü fakat uygulamada şöyle sıkıntılar oldu: Hakan Bey'in seçim döneminde burası için vaat ettiği proje farklı bir projeydi. Bu projeyi devlet eliyle yapmak için kabul gören Millet Bahçesi projesi için en uygun yeri 14 Eylül Şehir Stadyumu olarak gördüler.
Alelacele Bergama Belediye Meclisi'nden, CHP olarak bizim de onaylamadığımız bir karar geçirdiler. Daha önceki Bergama Belediye Başkanımız Mehmet Gönenç'in yapmış olduğu Bergama Ilıca Tesisleri'nin yanında bulunan Kapalı Spor Salonumuz, kapalı yüzme havuzumuz ve Göçbeyli'de stadyumumuz var. Toplamda 7 tane Bergama Belediyesi'ne ait hazır taşınmazımızı Millet Bahçesi uğruna İzmir Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü'ne devrettik. Mülkiyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı'na ait olan 14 Eylül Stadyumu ise Bergama Belediyesi'ne geçti. Daha sonra belediye meclisi kararı ile Bergama Belediyesi'ne geçen 14 Eylül Şehir Stadyumu, Bergama Belediyesi tarafından TOKİ'ye devredildi.
Bu planların içerisinde yapımının tamamlandığı Çamlıpark vardı, sadece peyzaj ve çevre düzenlemesi kalmıştı. Burayı da Bergama Belediyesi’nin cebinden para çıkmaması için Bergama Belediye Başkanı Hakan Koştu, TOKİ’ye devretti.
“14 Eylül Stadyumu Esnafları İçin Protokol İstedik, Ancak Hakan Bey Bizi Anlamadı!”
Burası Millet Bahçesi olacağı için planlamalarda bir oynama yapıldı. Bu uygulamalar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapıldı ve TOKİ’ye devredildi. Tüm Türkiye’deki Millet Bahçeleri’nde olduğu gibi, %15’ten fazla ticari alan verilemiyor. Tüm Türkiye’de Millet Bahçeleri şehir dışına yapılırken, İlkler Şehri Bergama’da şehrin göbeğinde Millet Bahçesi yapılması için TOKİ ile çalışmalara başlandı.
Bu süreçte 14 Eylül Stadyumu esnafları ile Bergama Belediye Başkanı Hakan Koştu ters düştü. Bergama’daki birçok sivil toplum kuruluşu, oda başkanları ve Bergama Ticaret Odası Başkanı ile yaptığımız görüşmelerde, esnaflar olarak desteklerini almamıza rağmen Hakan Koştu ile bizim aracılığımızla yapılan birçok toplantıda başkanı ikna edemedik. Başkan, dükkanların tahliyesini istedi.
Biz de bu tahliyeler için bize bir güvence verilmesini, bunu bir protokolle bağlamayı teklif ettik. 'Biz dükkanlarımızdan feragat edelim, siz de yeni yaptığınız yerde bize bir yer verin' dedik. Ancak Hakan Bey o dönemde köşeye sıkıştı. Çünkü alelacele alınan Millet Bahçesi kararında, Millet Bahçeleri’nde ticari imar %15’i geçemiyordu. Orada 86 tane esnaf vardı ama toplamda 100 tane dükkan bulunuyordu. Bazı esnaf arkadaşlarımızın 2-3 dükkanı vardı. Resmi kiracı olarak ise 86 esnaf bulunuyordu.
"Karot Örnekleri Bahane Edildi, Dükkanlarımız Çürük Raporuyla Yıkıldı!"
Yapılan itirazlar kabul görmedi. Bergama Belediye Başkanı Hakan Koştu, bu süreci hızlandırmak adına tek katlı olan bu dükkanlardan karot örnekleri aldı. 100 dükkan olmasına rağmen sadece 4 dükkandan karot örneği alarak, dükkanlara çürük raporu çıkardı. Ancak tüm dükkanlardan karot örneği alınmadı. Dükkanlar dikey değil, yatay yapılardı ve hepsi 14 Eylül Stadyumu etrafına dolanmış tek katlı, kiracılı belediye mülkleriydi. Deprem riski ve yıkılma tehlikesi bahanesiyle ilgili kanun maddesi gerekçe gösterilerek, bizler dükkanlardan tahliye edildik.
O dönemde, esnaflar olarak tuttuğumuz avukatımız aracılığıyla 9 Eylül Üniversitesi ve Ege Üniversitesi’nden bilirkişi heyeti belirlenmişti. Bu heyet, Bergama’ya gelerek dükkanların durum tespitini yapacaktı. Ancak bilirkişiler gelmeden 5 gün önce, aceleyle dükkanlar yıkıldı. Mahkeme kararlarıyla buraya bilirkişi atanmasına rağmen bu süreç tamamlanamadı.
Yıkım kararı çıkınca, esnaflar olarak dava açtık. Bazı davaları kazandık ve iş üst mahkemeye taşındı. Benim de açtığım 3 dava var ve bunlardan biri için yürütmeyi durdurma kararı çıktı.
"Yeşil Alanlar Ticari Alan Olamaz, Ama Fuat Olugan Parkı'na İki Katlı Pasaj Yapıldı!"
Süreç bir kangrene dönüşünce, Bergama Belediye Başkanı Hakan Koştu, çözümü 14 Eylül Stadyumu’nun yanında yer alan, eski adıyla Fuat Olugan Parkı olarak bilinen bir yeşil alanda buldu. Bu alan, 18 uygulaması ile belediyeye kalmış bir bölgeydi. Kısaca 18 uygulaması, imara açılan bölgelerde yeşil alanların, sağlık ocaklarının ve kamu yararına olan diğer alanların terki anlamına gelir.
Hakan Bey, bu yeşil alanı kullanarak Millet Bahçesi’nin yanına iki katlı bir pasaj yapmayı ve bu alanı 14 Eylül Stadyumu esnaflarına tahsis etmeyi düşündü. Ancak, imar kanunlarına göre yeşil alanları ticari alana çevirmek yasaktı. Bu sınırlamaya rağmen, Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı ile TOKİ eliyle alanda bir yapılaşma süreci başlatıldı. Defalarca yürütmeyi durdurma kararları çıkmasına rağmen, "Biz yapalım, davalar sonra gelir" zihniyetiyle "Esnaf Çarşısı" adı verilen inşaat durdurulmadan devam etti.
Asıl sorun, yeşil alanların ticari alanlara dönüştürülemeyeceği ve kamu ihale kanununa göre belediyenin hiçbir mülkünü ihaleye çıkarmadan kiraya veremeyeceği gerçeğiydi. Bu durumu Hakan Bey’e defalarca anlattık. 14 Eylül Stadyumu esnafları olarak, “En azından bizimle bir protokol yaparak bu durumu hukuka dayandırın ve burada bize dükkan tahsis edin” önerisinde bulunduk. Ancak bu önerilerimiz dikkate alınmadı.
"Mehmet Gönenç Döneminde Esnafa Dükkan Garantisi Verilmişti, Aynısını Hakan Bey’den Bekledik."
Daha önce bu durumun canlı bir örneğini yaşadık. Bergama Belediye Başkanı Mehmet Gönenç döneminde eskiden stadyumun karşısında belediyenin santral garajı vardı orada da yine bir çok esnaf vardı orası yıkılıp şu anki Bergama Kültür Merkezi yapıldı o dönem Mehmet Gönenç oradaki kiracı esnaflarla bir protokol yapıp dükkanların yıkılması karşılığında tekrar esnafa Bergama Kültür Merkezinden dükkan verdi. Bu canlı örneği Hakan bey'e ne yazık ki anlatamadık.
"SGK ile Borç Takasında Fuat Olugan Parkı Kullanılmak İstendi, Ancak Mahkeme Kararları Engelledi!"
Aslında bu Fuat Olugan Parkı'nın 2 katlı iş merkezine dönmesi için sadece önceki dönem Bergama Belediye Meclis Üyesi Av. Olgu Altug değil, İzmir Büyükşehir Belediyesi Şehir Plancıları ve Mimarlar Odası da davalar açtı, fakat bürokrasi ve mahkemeler ağır gitti. Olgu Hanım da biz defalarca uyardık, Hakan Bey ise bu uyarılara kulak asmadı. Ama gelin görün ki şu anda burası kitlenmiş durumda. Mevcut Bergama Belediyesi, SGK ve vergi dairesi borçlarına karşılık bir ara SGK ile Fuat Olugan Parkı'nı takas etmeyi düşündü. Değer tespit komisyonu geldi, anlaşıldı. Bergama Belediyesi, SGK borçlarına karşılık bu 2 katlı pasajı "Esnaf Çarşısı" olarak vermek istedi. Ancak mahkeme kararları ve tapu üzerindeki yasal engeller nedeniyle SGK da burayı almaktan vazgeçti. Belediye, kamu ihale kanunu gereği bu alanı ihaleye çıkmadan eski kiracılara verme imkânı olmadığı için şu an tam bir kaos durumunda.”
86 Esnaf Yaşanan Bu Süreçlerden Sonra Ne Yaptı?
“Esnafın Mağduriyeti Göz Ardı Edildi”
İbrahim Turan, “Biz 86 esnaf olarak başımıza böyle bir iş gelince aslında örnek alınacak bir dayanışma örneği gösterdik. Esnaflar bir grup olarak toplandık, avukat tuttuk ve süreci sonuna kadar zorladık. Ancak bu sorunu aşamadık. O dönem, yıllarca esnaflık yapan arkadaşlarımız emekliliğe yaklaşırken motivasyonları düştü ve kimi tamamen ticari hayatını sonlandırdı. Kimi esnafımız şehirde başka yerlerde dükkan açtı, kimi ise işçi olarak çalışmaya başladı. Yani 86 esnafımızdan 3’te biri iş hayatına başka yerlerde devam ederken, geri kalanı ticari hayatını sonlandırdı. Başka bir önemli nokta ise, esnaflarımızın yanında çalışan bir çok kişinin de ciddi mağduriyet yaşadığıdır. Herkesin çoluğu, çocuğu vardı, bakmakla sorumlu oldukları insanlar vardı. Ancak Bergama Belediye Başkanı Hakan Koştu’ya bu mağduriyetlerimizi ne kadar anlatmak istediysek de, esnaflar için hiçbir şey yapılmadı o dönem.”
Geçmişten Bugüne Yaşadığınız Bu Süreçte Orada Kiracı Olan 86 Esnaftan Biri Olarak Neler Hissediyorsunuz?
“Esnaflar Olarak Millet Bahçesi Projesine Karşı Değildik.”
İbrahim Turan: “Maddi olarak oradaki dükkanları olan tüm esnaflarımız ciddi zararlar yaşadı, işlerini bozdu. Biz oradaki esnaflar olarak hiçbir zaman Millet Bahçesi projesine karşı çıkmadık. ‘Yapın, ama bize de dükkanlarımızı verin’ dedik. Millet Bahçesi projesi ile ilgili olumsuz bir düşüncemiz olmadı. Bizim karşı çıktığımız, dükkanlarımızı yıkıyorsanız, bir protokol yapalım istedik. Bize dükkan vereceğinizin taahhüdünü verin. Çünkü önceki dönem belediye başkanı Hakan Koştu, bu proje gündeme geldiğinde, buradaki esnafı mağdur etmeyeceğinin sözünü verdi. Çeşitli toplantılarda ‘Ben de esnaf çocuğuyum, babam da esnaftı, ben esnaflıktan geliyorum, hiçbir esnaf arkadaşımı mağdur etmeyeceğim’ dedi. Bugün kendisine sormak lazım, bu sözleri vermiştiniz, ne oldu? Esnaf mağdur edilmedi mi diye sormak lazım.
Manevi olarak, bu yaşadığımız süreci değerlendirirsek, yıkılan dükkanlar 20-30 yıllık yapılar olduğu için Bergamalıların o caddede alışveriş alışkanlıkları vardı. İnsanlar işlerinden çıkarken, 14 Eylül Stadyumu dükkanlarındaki esnaftan alışverişini yapardı. Burada çok eski bir alışveriş kültürü vardı. Şu an o kayboldu.”
Comments