ÖZEL HABER
Kınık Ziraat Odası Başkanı Halil Yılmaz, 2024'ün çiftçiler için "kara yıl" olduğunu belirterek, 2025'in de üreticiler için zorlu geçeceğini söyledi. Yılmaz, girdi maliyetlerindeki artışa rağmen ürün fiyatlarının yerinde sayması nedeniyle çiftçilerin ciddi sıkıntılar yaşadığını vurguladı.
Domates üretimindeki krize dikkat çeken Yılmaz, "Geçen sene 1.8 lira olan fide fiyatları bu yıl 3.2-3.4 liraya yükseldi. Buna karşın salça fabrikalarının sözleşme fiyatları neredeyse aynı kalıyor. Geçen sene 4 liraya yapılan sözleşmeler bu yıl 4.2-4.3 lira civarında. Hatta bazı firmalar 3.75 liraya kadar düşük fiyat açıklıyor. Komisyoncu arkadaşlarla duyduğumuz kadarıyla salça fabrikalarıda çiftçinin domates ekimini azaltmalarını istiyorlar çünkü kendilerinde de salça olduğunu iddia ediyorlar. Kısıtlı ürün alacaklar bu fiyatlarla zaten domates ekilmez geçen seneki fiyatlar çiftçimize dekarda 16-17 bin lira zarar ettirdi. Bu yıl 3 lira.75 kuruş, 4 lira gibi fiyatlarla sözleşme yapılıyorsa bilinki yine domates 2 lira 2.5 lira” dedi.
Yılmaz, bu şartlar altında çiftçilerin dekarda 20-25 bin lira zarar edeceğini çiftçinin borcunun daha da büyüyeceğini belirterek, "Biz oda olarak çiftçilerimize yemlik mısır ve pamuk gibi maliyeti daha düşük ürünleri öneriyoruz. En azından borçlarını sabit tutabilirler" diye konuştu.
"FABRİKALAR KÜÇÜK ÜRETİCİYİ DIŞLIYOR"
Fabrikaların bu yıl özellikle Kınıklı üreticilerle sözleşme yapmaktan kaçındığını ifade eden Yılmaz, "Duyduğumuz kadarıyla fabrikalar Konya ve Torbalı gibi bölgelerdeki büyük üreticilerle anlaşma yapıyor. Kınık'taki küçük üreticiler sistem dışında kalıyor" değerlendirmesinde bulundu.
"ÇİFTÇİ NE EKECEĞİNİ BİLMİYOR"
Yılmaz, çiftçilerin içinde bulunduğu belirsizliğe de değinerek, "Şu an kimse ne ekeceğini bilmiyor. Sadece bildiğimiz bir şey var: Çiftçi geçen senenin yarasını sarabilmek için ÇKS belgelerini biber ve domates olarak bildirdi. Bunun nedeni bankalardan daha yüksek kredi alabilmek. ÇKS’de eğer domates, biber yazılı ise daha yüksek kredi alabiliyorsunuz bu görüntüye göre domates ekilişinin çok olacağı düşünülebilir ama değil Şubat ayının sonunda herkesin ne ekeceği belli oluyor çünkü ürün değişikliği ÇKS sistemi Şubat ayında kapanıyor.Şubat ayının sonuda çiftçi net ekilecek olan ürününü bildirmek zorunda. Çiftçimiz şu anda tohum firmalarını bekliyor ama tohum firmalarında geçen seneden bu yana bir daralma var.Duyduğumuz kadarıyla onlarda ovamızın iyi yerlerinde ön beyan almaya başlamışlar fiyat yok ama çiftçiden ön beyan alınıyor. Hem ekimi azaltacağız diyorlar hemde alanı çoğaltmış ama fiyat yok. Tohum firmalarıda domatesteki sözleşme fiyatlarını takip ediyor" ifadelerini kullandı.
"SUYLA İLGİLİ SIKINTI KAÇINILMAZ"
Sulama konusunda da ciddi sıkıntılar yaşandığına değinen Yılmaz, "2 yıldan beri ovamızda 70-80 metrelerde olan sondajların suları kesilmeye, bitmeye başladı. Ürünün tam ortasında yeraltı suları dahi bitmeye başladı. Su konusunda ciddi sıkıntılar yaşayacağız" dedi.
"KOMİSYON KURULMALI"
Sorunların çözümü için somut önerilerde de bulunan Yılmaz, "Ziraat odalarının içerisinde önder çiftçilerle birlik komisyon kurulması taraftarıyım. Bu komisyonla ziraat mühendisi ve avukat da olmalı. Böylece masaya oturup çiftçilerin haklarını her konuda daha iyi savunabiliriz" diye konuştu.
"TÜKETİCİ DE SAHİP ÇIKMALI"
Yılmaz, tüketicilerin de üreticiye sahip çıkması gerektiğini vurgulayarak, "Çiftçi pazarda domatesi 4 liraya satarken şikayet edenler, marketlerde 50-60 liraya alırken ses çıkarmıyor. Sadece Tarım Bakanlığı ve odalar değil, tüketici toplumu da çiftçisine sahip çıkmalı" değerlendirmesinde bulundu.
"FABRİKALAR ÜRETİM PLANLARINI AÇIKLAMALI"
Üretim planlamasının önemine de değinen Yılmaz, "Geçen sene hep bahsettiğimiz bir konu var biz çiftçi olarak ÇKS’de ne ekeceğimizi devlete bildirmişiz fabrikalarda ne kadar ürün işleyeceğini bildirmeli. Ya da ne kadar sözleşme yaptılarsa kişilerle yapılan sözleşmeleri ilçe tarım müdürlüklerine teslim etsinler. Olması gereken bu. Domates, biberde bu yok sadece tohum firmaları yaptığı sözleşmeyi ilçe tarıma bildiriyor. Fabrikalara diyorum ki, madem çiftçiyi düşünüyorsunuz, o zaman ne kadar ürün alacağınızı, ne kadar salça üreteceğinizi bildirin. Biz de çitçimize bildirelim ki daha fazla ekiliş olmasın bu ürünlerde tarlada kalmasın. Bölgede 7-8 fabrika var, hepsinin tonajlarını bilebilirsek, ovada ne kadar ürün ekilmesi gerektiğini çiftçimize söyleyebiliriz. Böylece ürünler tarlada kalmaz" dedi.
Comments